Türkmenler, Irak'ta egitim
düzeyleriyle öne çikiyor...
Irak'taki savasta, yillardir oldugu gibi silaha sarilmayan tek toplum yine
barisa ve demokrasiye inancini kaybetmeyen Türkmenler oldu. Türkmenler'in en önemli
özelliklerinin basinda, Irak'in en egitimli toplumu olmalari geliyor.
Türkmenler, Araplar'in disinda 3-3.5 milyon nüfuslariyla Irak'in temel
unsurlarindan birini olusturuyor. Yaklasik bin yildan fazla bir zamandir
bölgede varligini sürdüren Türkmenler, Osmanli hakimiyeti altinda geçen 14 ile
1918 yillari arasinda diger Irak toplumlari gibi huzur içinde yasadi.
Ingilizler'in bölgeyi ele geçirmelerinden sonra 1920 yilinda, Türkmenler dahil
bütün topluluklar Ingiliz mandasina karsi düzenlenen ayaklanmaya katildi.
1930'da Irak'in bagimsizliginin taninmasiyla yeni bir sürece giren Irak'i
olusturan unsurlardan, silahlanmayan ve çatismalara asla katilmayan tek grup
Türkmenler oldu. Sünni ve Sii Araplar ve Kürtler zaman zaman Irak'ta yasanan iç
karisikliklarda silaha sarilirken, Türkmenler kalemi ellerinden düsürmediler.
Çogu zaman, Irak'in kuzeyinde yasayan Kürt asiretlerinin kurdugu IKDP ve IKYB
arasinda kalan Türkmenler, bütün zorluklara ragmen egitimi yüksek ögrenime
kadar yayginlastirmak ve kültür seviyeleriyle diger gruplar arasindan siyrilmak
için çaba harcadilar.
Silahla ve kavgayla hiç tanismayan Türkmenler, 1970'li yillarda Saddam Hüseyin
yönetiminin baskilarindan nasibini aldi. Gayrimenkul almalari yasaklanan Türkmenler'e
ait arazi ve ev gibi tasinmazlara el koyan Irak yönetimi, çogu memur ve
ögretmen gibi yetismis elemanlardan olusan birçok Türkmen'i Irak'in güneyine
sürgün etti.
Bu
asimilasyon politikasiyla basta Kerkük olmak üzere, bu kisilerden bosalan evlere
Araplar yerlestirilirken, güneye giden Türkmenler basini sokacak bir ev
bulamadilar.
Birçok gruptan ancak yillar sonra örgütlenen Türkmenler, 1988'de Suriye'nin Sam
kentinde ''Irak Milli Demokratik Türkmen Örgütü''nü, Nisan 1996'da da 6
kurulustan olusan Irak Türkmen Cephesi'ni (ITC) kurdular.
SILAH
YERINE KALEM...
Basindan bu yana Irak'in bölünmez bütünlügünü savunan ITC'nin Yürütme Konseyi
Üyesi Dr. Aydin Beyatli, Türkmenler'in egitime olan düskünlügünü, ''Yillarca
bize haksizlik ve baski yapan kisilerin tamami kara cahildi. Biz bunlara
kizginligimizi, o kisiler gibi cahil olmamak için verdigimiz mücadeleyle
gösterdik ve egitimi tesvik ettik'' diye açikladi.
Okumaya düskün Türkmenler, Baas Partisi ve Arap kökenli olanlarin 20 ek puan
verilerek Irak'taki üniversitelere alinmasi uygulamasina ragmen, var güçleriyle
çalisarak yüksek ögrenim için tüm olanaklari zorladilar. Bu sirada iki ayri
birlik altinda örgütlenen silahli Kürtler, sik sik yönetime karsi yeni hak
talepleriyle ayaklanirken, Türkmenler bir kez olsun siddete basvurmayarak,
Irak'in en barisçi ve demokrasi yanlisi grubu olma özelligini tasidi.
1950'li yillardan baslayarak sayilari binlerle ifade edilen birçok Türkmen'in
egitim görmek için Türkiye'ye geldigini anlatan Beyatli, çogunlugu mühendis ve
doktor olan bu idealist kisilerin üniversite egitimini tamamladiktan sonra
yurtlarina hizmet vermek için geri döndüklerini söyledi.
IRAK'IN
EN KÜLTÜRLÜ VE BARISÇI TOPLUMU
Kuzey Irak'taki okullarda ögretmenlik yapanlarin yüzde 80'ini Türkmenler'in
olusturdugunu vurgulayan Beyatli, söyle konustu:
''Bagimsiz devlet olmak için çalisan Kürtler'in Kerkük ve Musul'da yaptiklarini
herkes gördü. Türkmenler'in evleri ve isyerleri yagmalandi. Egitime deger vermeyen
bu insanlarin bir devlet kursalar nasil idare edebileceklerini herkes
anlamistir. Biz bu nedenle Irak'in en kültürlü toplumu olan Türkmenler'in
bölgede barisin saglanmasinda büyük rol oynayacagina inaniyoruz. Ancak, çesitli
nedenlerle Irak'ta olusturulan birliklerden dislaniyoruz ve Irak'ta
istikrarsizlik dinmiyor.'' Türkiye'ye gelen ve ülkesine dönmeyen bazi
Türkmenler'in önemli kademelerde görev yaptigini belirten Beyatli, Türkmen
kökenli taninmis isimlere, eski YÖK Baskani Prof. Dr. Ihsan Dogramaci, Gazi
Üniversitesi eski Rektörü Prof. Dr. Ender Hasanoglu, emekli generallerden
Abdurrahman Ergeç, Bilkent Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ali Dogramaci, bir
dönem Saglik Bakanligi'nda müstesarlik yapan Yunus Müftüoglu, arastirmaci Suphi
Saatçi, yazar Necmettin Esin, sanatçi Abdurrahman Kizilay ile gazeteci Reha
Muhtar ve sovmen Mehmet Ali Erbil'i örnek verdi.
Irak genelinde okuma-yazma oraninin yüzde 75'lere yeni ulastigini belirten
Beyatli, Türkmenler'de bu oranin yüzde 95'in üzerinde oldugunu vurguladi.
Beyatli, Türkmenler'in tek silahli birliklerinin yaklasik bin kisiden olusan
''Akincilar'' oldugunu belirterek, ''Bu birlik de baskanligimizi ve kendimizi
korumak için kurulmus bir muhafiz alayi özeligi tasiyor ve kimseye tek kursun
atmis degil. Halbuki diger gruplarin silahli güçleri kendi aralarinda savas
yaptiktan sonra ancak baris masasina oturabildi. Biz savasi sevmiyoruz'' dedi.
TÜRKMENLER'DEN INSANLIK DERSI
Pesmergeler'in Kerkük ile Musul'da Türkmen nüfus ve mülklerini belirsiz hale
getirmek için tapu ve nüfus kayitlarina yaptiklari saldiri ve yagmanin
aynisinin 1991'de Erbil'de yasandigi kaydeden Beyatli, ''Ancak bu kez çok
bilinçli ve sistemli hareket ediyorlar. Bu is simdi 12 yil öncesinden daha
organize yapiliyor'' diye konustu.
Türkiye'den 5 Türkmen doktorla Pazar günü Kerkük'e hareket edeceklerini
söyleyen Beyatli, Kerkük'te 11 Türkmen doktorun Vilayet binasinda sadece
Türkmenler'e degil, Arap ve Kürtlere de saglik hizmeti verecegini kaydetti.
Kerkük'de saglik hizmetinin verilemedigini vurgulayan Beyatli, ''Biz Kürt ve
Araplar'in bize yaptigini onlara yapmiyoruz. Irk ayirmadan herkesin yarasina
merhem olmaya çalisacagiz. Bizim evlerimizi yagmalayanlara bile bu haftadan
itibaren saglik hizmeti verecegiz'' diye konustu.
اSalman Mofak الكتاب
الجديد منشور
من
قبل
عنوان
مختصر تاريخ كتاب
تركمان
العراق
بعد 15 x 21 cm
ISBN 975-6855-12-6
اللغة: إنجليزي
عدد من
صفحات 167
الرجاء
الاتصال
بالمتابعة
للمزيد من المعلومات.
البريد
الإلكتروني msalman@eircom.net
هاتف 0035318416676
A new book is published by Mofak Salman Kerkuklu
The title of book BRIEF HISTORY OF
IRAQ TURKMEN
Dimension 15x21cm
ISBN 975-6855-12-6
Language: English
Number of pages 167
Please contact the following for
further information.
Email msalman@eircom.net
Tel 00 353 1 841 6676
IRAK TURKMENLERINI TARIHI OZETI
YAZAR Yük.Müh/ Mofak Salman KERKÜKLÜ
KITABIN BOYUTU
15x21cm
KITABIN Dili: Ingilizca
KALITE BELGESI
(ISBN 975-6855-12-6)
KTABIN ISTEME ADRESI msalman@eircom.net
TEL: 00 353 1 841 6676
اSalman Mofak الكتاب
الجديد منشور
من قبل
عنوان
مختصر تاريخ كتاب
تركمان
العراق
بعد 15 x 21 cmISBN 975-6855-12-6
اللغة:
إنجليزي
عدد من
صفحات 167
الرجاء
الاتصال بالمتابعة
للمزيد من
المعلومات.
البريد
الإلكتروني msalman@eircom.net
هاتف 0035318416676